Religija Maya

Pod imenom Maye danas se podrazumeva grupa naroda različitih religija, koje su naseljavale prekolumbovsku Ameriku, uglavnom predele današnjeg Hondurasa, Gvatemale i Meksika. Među narodima svog doba Maye su dostigle najviši stepen kulture, razvijajući nauke kao što su matematika, astronomija sa hronologijom, koja je uključivala veoma precizan kalendar, veština pisanja…

Tokom 317. g naše ere oni postavljaju temelje izuzetno moćne za to doba Stare Države, čije gradove današnji naučnici razotkrivaju, a među kojima su najznačajniji Palenka, Kiriga i Kopah. Nakon perioda opadanja tokom 987. g. država je oživela tek tokom VII veka na meksičkom poluostrvu Jukatanu, gde je za dva veka punog cvetanja 964-1191 podigla značajne gradove [Uksmal, Majapan, Kabah], i velikolepne građevine u obliku piramida koje su poznate do danas. Među najpoznatijima su piramida u slavu Sunca u gradu Teotihuakanu koja je visoka 65 m, fasade duge 215 m, koja pokriva površinu od 45 000 m kvadratnih, a zatim i Ketsalkoatilova u Čočuli [njena stranica iznosi 450 m], i koja svojim impozantnim obimom prevazilazi čak i Keopsovu piramidu u Egiptu.

Kod Maya je poznat obiman panteon bogova, koji su pod likovima različitih starosnih dobi i oblika ljudskih ili animalnih formi, ispunjavali različite funkcije, a često su Bogovi imali i svoje dvojnike suprotnog pola. Vrhovno božanstvo je Itzam Nema koji prodire u sve aspekte svakodnevnog života. Predstavljen na ikonama likom starijeg čoveka, a smatra se da je tvorac pisanja i pokrovitelj učenja i nauke uopšte. Njegova supruga je Ix Chel – starija boginja tkanja i medicine, plodnosti, boginja Meseca.

Zabeležena su i druga božanstva kao što je Bog Sunca koji se preobražava u Boga Jaguara kako bi putovao pod zemljom, Boginja Mesec predstavljena zvezdom Severnjačom i planetom Venerom. Četiri Boga [Bakada] postojano drže četiri kraja sveta i vladaju četvrtinama mesečevog kalendara. Verovalo se da je Zemlja ravna kvadratna četvorougaona ploča na kojoj je svaki ugao određene boje koja je pripisivana Bogu koji je vladao navedenim uglom. Podzemni svet [nazvan Xibalbá] je mesto straha, podeljeno u devet slojeva, ispod kojih se nalazi još trinaest u kojima takođe prebivavaju božanstva.

Astrologija i numerologija bile su od suštinskog značaja za verske obrede tog doba. Danas je poznato da su u funkciji bila tri kalendara. Prvi od njih sastavljen je od 260 dana i odnosi se na mesečeve cikluse, drugi je bio direktno u vezi sa sunčevim kretanjem, i sadržao je 18 meseci po 20 dana, plus poslednjih pet dana u godini za koje se smatralo da su izuzetno nesretni. Treći kalendar je funkcionisao kombinujući prethodna dva i tako objedinjujući sve u jedan ciklus koji sadrži 52 solarna ciklusa.

About Author